Blockchain là gì? Ưu, nhược điểm của Blockchain là gì? Cách thức hoạt động của Blockchain như thế nào? Cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin này qua nội dung bài viết
1. Blockchain là gì?
Tại bản chất, blockchain là một công nghệ lưu trữ dữ liệu phân tán dưới dạng sổ cái kỹ thuật số. Nó có thể ghi lại thông tin về các giao dịch tiền điện tử, quyền sở hữu NFT hoặc hợp đồng thông minh trong lĩnh vực DeFi.
Dù mọi cơ sở dữ liệu thông thường có thể lưu trữ những thông tin này, blockchain khác biệt ở điểm nó hoàn toàn phi tập trung. Thay vì được quản lý tại một vị trí duy nhất bởi một quản trị viên tập trung, các bản sao trùng lặp của sổ cái blockchain được lưu trữ trên nhiều máy tính khắp mạng. Các máy tính này được gọi là các nút.
2. Ưu, nhược điểm của Blockchain
Ưu điểm của blockchain:
- Tăng độ chính xác giao dịch: Do mỗi giao dịch blockchain phải được xác minh bởi nhiều nút, điều này giúp giảm thiểu sai sót.
- Loại bỏ trung gian: Trong blockchain, hai bên trong một giao dịch có thể xác nhận và hoàn thành một thỏa thuận mà không cần thông qua bên thứ ba. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí thanh toán liên quan đến các bên trung gian như ngân hàng.
- Bảo mật bổ sung: Với tính phi tập trung của mạng lưới blockchain, gian lận trong giao dịch gần như không thể thực hiện. Để thực hiện các giao dịch giả mạo, kẻ tấn công sẽ cần phải xâm nhập và thay đổi dữ liệu trên tất cả các nút.
- Chuyển tiền hiệu quả: Vì hoạt động liên tục 24/7, blockchain cho phép chuyển tiền và tài sản một cách hiệu quả, đặc biệt là trong giao dịch quốc tế. Không cần phải chờ đợi nhiều ngày để ngân hàng hoặc cơ quan chính phủ xác nhận giao dịch theo cách truyền thống.
Nhược điểm của blockchain:
- Giới hạn số lượng giao dịch mỗi giây: Blockchain phụ thuộc vào một mạng lưới lớn hơn để xác nhận giao dịch, do đó, tốc độ xử lý giao dịch của blockchain có giới hạn. Ví dụ, Bitcoin chỉ xử lý được khoảng 4,6 giao dịch mỗi giây, trong khi các hệ thống thanh toán truyền thống có thể xử lý hàng nghìn giao dịch trong cùng khoảng thời gian.
- Chi phí năng lượng cao: Vì yêu cầu tất cả các nút tham gia xác minh giao dịch, hoạt động blockchain tiêu tốn nhiều năng lượng hơn so với các cơ sở dữ liệu truyền thống. Quá trình này không chỉ làm tăng chi phí giao dịch trên blockchain mà còn gây tác động tiêu cực đến môi trường, đặc biệt khi sử dụng các thuật toán khai thác (mining) đòi hỏi năng lượng lớn.
- Rủi ro mất mát tài sản: Một khía cạnh đáng lưu ý của blockchain là việc quản lý khóa cá nhân (private key) để bảo vệ tài sản kỹ thuật số. Nếu chủ sở hữu tài sản mất đi khóa cá nhân, không có cách nào khôi phục nó và tài sản sẽ bị mất mãi mãi. Điều này đặc biệt đáng lưu ý trong trường hợp tiền điện tử và tài sản kỹ thuật số có giá trị lớn.
- Có khả năng xảy ra hoạt động bất hợp pháp: Tính phân quyền và bảo mật của blockchain cung cấp sự riêng tư cho người dùng, nhưng cũng tạo ra thách thức trong việc theo dõi các hoạt động bất hợp pháp. Việc giám sát các giao dịch bất hợp pháp trên blockchain khó khăn hơn so với các giao dịch ngân hàng truyền thống được liên kết với danh tính của một cá nhân.
- Tiềm năng về quyền riêng tư và an ninh dữ liệu: Mặc dù blockchain được coi là an toàn và bảo mật, việc lưu trữ dữ liệu một cách công khai có thể gây ra mối đe dọa về quyền riêng tư. Trong một số trường hợp, việc truy cập vào dữ liệu.
3. Ứng dụng của công nghệ blockchain là gì?
Công nghệ blockchain được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ cung cấp dịch vụ tài chính cho đến quản lý hệ thống bỏ phiếu. Dưới đây là những ứng dụng phổ biến của blockchain:
Xem thêm: Tiền điện tử là gì? Phân loại và ưu, nhược điểm tiền điện tử
Xem thêm: Ví tiền điện tử là gì? TOP các loại ví điện tử hot nhất
- Tiền điện tử: Một trong những ứng dụng phổ biến nhất của blockchain hiện nay là tiền điện tử như Bitcoin hoặc Ethereum. Khi người dùng mua, trao đổi hoặc chi tiêu tiền điện tử, các giao dịch được ghi lại trên blockchain. Việc sử dụng tiền điện tử ngày càng phổ biến sẽ tăng tính phổ biến của blockchain.
- Ngân hàng: Ngoài tiền điện tử, blockchain cũng được áp dụng trong xử lý các giao dịch liên quan đến tiền tệ truyền thống như USD và EUR. Công nghệ này giúp việc chuyển tiền qua ngân hàng trở nên nhanh chóng hơn và các giao dịch có thể được xác minh nhanh hơn trong ngoài giờ làm việc thông thường.
- Chuyển đổi tài sản: Blockchain có thể được sử dụng để ghi lại và chuyển quyền sở hữu của các tài sản khác nhau. Đặc biệt, công nghệ này đã trở nên phổ biến trong việc giao dịch tài sản kỹ thuật số như NFT – biểu tượng phi tài sản duy nhất, đại diện cho quyền sở hữu nghệ thuật và video kỹ thuật số.
- Hợp đồng thông minh: Một ứng dụng khác của blockchain là hợp đồng thông minh, hay còn gọi là “smart contract”. Đây là các hợp đồng kỹ thuật số tự động thực hiện sau khi các điều kiện được đáp ứng.
- Giám sát chuỗi cung ứng: Chuỗi cung ứng bao gồm nhiều thông tin, đặc biệt khi hàng hóa di chuyển từ một địa điểm này sang địa điểm khác trên toàn cầu. Lưu trữ thông tin này trên blockchain giúp việc theo dõi và giám sát chuỗi cung ứng trở nên dễ dàng hơn.
- Bỏ phiếu: Có các nỗ lực nghiên cứu để áp dụng blockchain trong việc ngăn chặn gian lận trong bỏ phiếu. Lý thuyết cho rằng việc sử dụng blockchain trong bỏ phiếu sẽ giúp mọi người gửi phiếu mà không thể bị giả mạo. Điều này đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy trong quá trình bầu cử và có thể giúp ngăn chặn các hành vi gian lận.
Blockchain là một công nghệ đột phá có nhiều ứng dụng tiềm năng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, như bất kỳ công nghệ nào, nó cũng có nhược điểm cần được nhìn nhận. Quy mô và tốc độ giao dịch chậm, tiêu thụ năng lượng lớn, vấn đề bảo mật, quản lý dữ liệu phức tạp và sự phụ thuộc vào công nghệ là những nhược điểm mà blockchain đang đối mặt. Mặc dù những thách thức này tồn tại, việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển công nghệ blockchain có thể giúp giải quyết và cải thiện những hạn chế này trong tương lai.